Gdy miałem kilka lat, często towarzyszyłem babci w wiosennych wyprawach na pola i łąki. Niosła ze sobą wiklinowy koszyk i z zadziwiającą precyzją wybierała z pozoru zwykłe rośliny. „To lebioda” – mówiła, pokazując mi zielone, delikatne listki – „kiedyś ratowała ludzi przed głodem”. Z tych wspomnień wyniosłem ciekawość świata i szacunek do tego, co daje natura. Dziś sam zbieram lebiodę, nazywaną też komosą białą, i wykorzystuję w kuchni. Gdy mam ochotę na coś prostego, zdrowego i prawdziwie sezonowego z młodych listków lebiody i makaronu przygotowuję szybkie, pyszne danie. A nie jest to jedyne zastosowanie tego warzywa.
Jakie właściwości odżywcze i zdrowotne ma lebioda?
Liście lebiody są bogate w witaminę C, witaminy z grupy B (w tym B1 i B2), prowitaminę A oraz minerały: żelazo, magnez, potas i fosfor. Dodatkowo roślina dostarcza spore ilości błonnika, który wspiera prawidłową pracę układu trawiennego. Ze względu na obecność saponin, które w większych ilościach mogą działać drażniąco na układ pokarmowy, liście lebiody przed spożyciem warto zblanszować. W tym celu włóż roślinę do wrzącej wody na około 1–2 minuty, a następnie szybko przełóż je do zimnej wody. Wysoka temperatura powoduje rozkład części saponin i wypłukuje je z tkanek roślinnych. Lebioda staje się delikatniejsza w smaku i łatwiej strawna.
W tradycyjnej medycynie ludowej wykorzystywano ją w leczeniu problemów trawiennych (niestrawności, wzdęć i zaparć) oraz infekcji dróg oddechowych i moczowych.
Kiedy i gdzie w Polsce można zbierać lebiodę?
W naszym kraju lebioda rośnie niemal wszędzie – od nieużytków, przez przydroża, po skraje pól i łąk. Najlepszy czas na zbiór przypada na wiosnę i początek lata, kiedy roślina wytwarza młode, soczyste liście. Roślinę należy zbierać tylko z czystych miejsc, z dala od ruchliwych dróg i pól opryskiwanych pestycydami.
Jak przygotować makaron z lebiodą?
Zrobienie tego pysznego dania zajmuje chwilę i nie różni się wiele od zrobienia makaronu ze szpinakiem. Jedyną różnicą jest blanszowanie liści lebiody. Zachęcam każdego do spróbowania mojego przepisu.
Przepis: Makaron z lebiodą
Szybki, prosty i tani obiad pełen wartości odżywczych.
- Kategoria
- Danie główne
- Rodzaj kuchni
- Polska
- Czas przygotowania
- 10 min.
- Czas gotowania
- 10 min.
- Liczba porcji
- 2
- Liczba kalorii
- 558 w każdej porcji
Składniki
- 200 g suchego makaronu (np. penne lub tagliatelle)
- 2 garści młodych liści lebiody
- 2 ząbki czosnku
- 2 łyżki oliwy z oliwek
- 50 g sera parmezanu
- sól i pieprz do smaku
Sposób przygotowania
- Gotowanie makaronuUgotuj makaron zgodnie z instrukcją na opakowaniu, aż będzie al dente.
- Przygotowanie lebiodyLiście lebiody dokładnie opłucz, a następnie zblanszuj je w wrzątku przez około 1–2 minuty. Odcedź i posiekaj.
- Smażenie składnikówRozgrzej oliwę na patelni, dodaj drobno posiekany czosnek i chwilę podsmaż, uważając, by go nie przypalić. Dorzuć lebiodę i smaż przez kilka minut, aż liście zmiękną i uwolnią aromat.
- WykonanieWymieszaj lebiodę z ugotowanym makaronem, dopraw solą i pieprzem. Przed podaniem posyp danie startym parmezanem (lub opcjonalnie pokruszoną fetą).
Możliwe zastosowania lebiody w kuchni
Młode liście lebiody można przygotowywać podobnie jak szpinak. Świetnie sprawdzają się nie tylko jako dodatek do makaronu. Wykorzystuje się je w zupach, farszach do pierogów czy naleśników oraz zapiekankach. Po krótkim blanszowaniu liście tracą goryczkę i stają się delikatne w smaku. Co ciekawe, kiedyś zbierano także nasiona komosy białej i przerabiano je na mąkę używaną do wypieku chleba – kolejny dowód na to, jak wszechstronne było to dzikie warzywo.
Czytaj też:
Zamiast kupować przyprawy, zbieram ten pospolity chwast. To jedna z najpyszniejszych roślinCzytaj też:
Co roku zbieram tysiąc żółtych kwiatów i robię syrop. Najlepszy przepis na miód z mniszka