Sos aioli ma bardzo długą historię. Niektóre źródła podają, że jego receptura była znana już w I wieku naszej ery. Ten aromatyczny dodatek do różnych potraw cieszy się ogromną popularnością nie tylko we Francji, ale także we Włoszech i w Hiszpanii. Poniżej znajdziesz przepis na sos aioli z dodatkiem surowego żółtka, oliwy z oliwek i soku z cytryny, a pod przepisem kilka wskazówek, dzięki którym przygotujesz prowansalski sos czosnkowy bez jajka.
Czym różni się sos aioli od innych sosów czosnkowych?
Sos aioli odróżnia od innych sosów czosnkowych przede wszystkim sposób przygotowania. Sekret sosu aioli tkwi w procesie emulgowania. Z procesem emulgowania mamy również do czynienia podczas przygotowywania domowego majonezu.
Wyrazisty smak i lekka konsystencja sosu aioli to zasługa naturalnych produktów. Jak to zwykle bywa w przypadku różnych przepisów, można znaleźć kilka tradycyjnych receptur sosu aioli, które różnią się pod względem składu. Podstawowy przepis na sos aioli uwzględnia czosnek, sól i oliwę z oliwek lub olej roślinny. Do składników podstawowych dodawane są sok z cytryny, musztarda np. musztarda Dijon oraz ocet i pieprz.
Jak zrobić tradycyjny sos aioli?
Przygotowanie tradycyjnego sosu aioli wymaga nieco cierpliwości oraz użycia ubijaka do majonezu, blendera lub rózgi kuchennej. Możesz również połączyć składniki sosu, korzystając ze spieniacza do mleka. Na sos najlepiej nadają się oczywiście składniki wysokiej jakości, czyli żółtka ekologicznych jajek, oliwa z oliwek z pierwszego tłoczenia, świeża cytryna i wyrazisty w smaku czosnek. Warto sprawdzić, czy czosnek nie pochodzi z Azji – warzywo często ma nieprzyjemny, stęchły posmak i może zawierać szkodliwe chemikalia. Poniższy przepis możesz wzbogacić 1-2 łyżeczkami musztardy.
Cenne wskazówki: składniki na sos aioli powinny mieć temperaturę pokojową. Używaj jedynie jajek z pewnego źródła. Zanim oddzielisz żółtka od białek, sparz skorupkę jajek, żeby usunąć z niej bakterie i inne zanieczyszczenia.
Przepis: Sos aioli
Ten aromatyczny i gęsty czosnkowy sos aioli jest klasykiem wywodzącym się z kuchni francuskiej i katalońskiej.
- Kategoria
- Dodatek
- Rodzaj kuchni
- Francuska
- Czas przygotowania
- 15 min.
- Liczba porcji
- 6
- Liczba kalorii
- 330 w każdej porcji
Składniki
- 2 duże jajka
- 1 średnia główka czosnku
- 4 łyżki soku z cytryny
- 200 ml oliwy z oliwek
- sól i pieprz
Opcjonalnie:
- 1 łyżeczka musztardy
Sposób przygotowania
- Uszykowanie składnikówCzosnek podziel na ząbki, obierz i przeciśnij przez praskę lub zetrzyj na tarce o małych oczkach. Oddziel żółtka od białek. Wyciśnij sok z umytej cytryny.
- Ucieranie czosnkuPrzeciśnięty przez praskę czosnek utrzyj ze szczyptą soli. Połącz go sokiem z cytryny i ucieraj jeszcze 1 minutę, a następnie przykryj naczynie z czosnkiem np. talerzykiem i odstaw na 5 minut.
- Odsączanie czosnkuPrzetrzyj czosnek z sokiem z cytryny przez drobne sitko lub odciśnij w gazie. Możesz pominąć ten krok i zrobić sos z kawałkami czosnku. Porada: w tym momencie możesz dodać 1 łyżeczkę musztardy i wymieszać.
- Dodanie oliwyDo płynu po odciśnięciu czosnku dodaj surowe żółtka i wymieszaj. Do połączonych składników stopniowo dodawaj oliwę z oliwek (cienkim strumieniem), cały czas energicznie mieszając lub miksując. Po kilku minutach mieszania sos aioli powinien zyskać jednolitą, kremową konsystencję i przypominać kolorem majonez. Gotowy sos dopraw do smaku solą i świeżo zmielonym pieprzem.
Porada: do sosu aioli możesz dodać różne przyprawy oraz świeże i suszone zioła np. płatki chili, oregano, tymianek, kolendrę lub natkę pietruszki.
Do czego podawać sos aioli?
Sos aioli doskonale komponuje się z różnymi potrawami i przekąskami. Możesz go podawać do:
- pieczonego i grillowanego mięsa, szaszłyków i wędlin,
- warzyw np. pieczonych ziemniaków, frytek, grillowanej papryki, bakłażana lub cukinii i sałatek,
- pieczonych, grillowanych i smażonych ryb i owoców morza,
- dań typu fast food np. wypełnionych mięsem i warzywami chlebków pita lub tortilli, burgerów, pizzy,
- serwowanych na ciepło tostów i zapiekanek oraz tradycyjnych kanapek,
- słonych przekąsek np. chipsów z tortilli, paluchów chlebowych i paluchów z ciasta francuskiego,
- jajek na twardo, jajek w koszulkach oraz jajek sadzonych.
Ze względu na zawartość surowego żółtka sos aioli powinien być przechowywany w szczelnie zamkniętym słoiku, w lodówce, nie dłużej niż 1-2 dni.
Jak zrobić sos aioli bez surowego jajka?
Sos aioli bez jajka możesz przygotować na dwa sposoby – dodając zamiast żółtek musztardę lub jedynie ucierając czosnek z solą i cytryną oraz mieszając z oliwą. Sos aioli bez jajka niewiele różni się pod względem smaku i może być spożywany bez żadnego ryzyka. Możesz również przygotować sos à la aioli w wersji ekspresowej, łącząc przeciśnięty przez praskę czosnek, sok z cytryny, musztardę (opcjonalnie) oraz ulubiony majonez. Jeżeli sos wyjdzie bardzo gęsty, to możesz nieco go rozrzedzić, dodając jogurt naturalny lub kwaśną śmietanę.
Czytaj też:
Moja zielona sałatka z awokado to kolacja marzeń. Robię ją 10 minut z prostych składników, a smak zachwycaCzytaj też:
Ten prosty sos do śledzi zaskakuje bogatym smakiem i aromatem. Przepis przywiozłem ze Skandynawii