To ciasto królowało na przyjęciach organizowanych przez moją mamę w czasach słusznie minionych. Puszysty biszkopt przykryty nieprzyzwoicie wysoką warstwą kremu, posypaną startą czekoladą, a czasem delikatnie oprószoną kakao – to niezapomniany smak mojego dzieciństwa. Brzdąc, bo o nim mowa, to ciasto, które największą popularność zdobyło w czasach Polski Ludowej. Jednak na jego klasyczną wersję można natknąć się także dziś w wielu wielkopolskich cukierniach.
Jak zrobić ciasto brzdąc?
Bazą brzdąca jest puszysty biszkopt. W przepisie mojej mamy pojawia się w odsłonie kakaowej, jednak w klasycznym wielkopolskim wydaniu był to zawsze jasny biszkopt, bez dodatku kakao. Krem w brzdącu nakładano na różne sposoby. Czasem pojawiał się jako jedna warstwa na biszkoptowym spodzie, a niekiedy przekładano nim biszkopt. Zawsze jednak nakładano go w solidnej warstwie wieńczącej ciasto. Wskazówka: biszkopt będący bazą brzdąca możesz nasączyć delikatnym ponczem przygotowanym np. z herbaty, wody z cytryną lub odrobiną alkoholu. Dzięki temu ciasto będzie bardziej wilgotne i aromatyczne.
Porada: rozpuść żelatynę w niewielkiej ilości gorącej wody, ale upewnij się, że nie jest za gorąca przed dodaniem jej do kremu. Dodawaj ją powoli, mieszając energicznie, aby uniknąć grudek.
Przepis: Ciasto brzdąc
Słodki przysmak z PRL-u. W klasycznej postaci to zwykły biszkopt przełożony kremem, ale przepis mojej mamy opiera się na kakaowym biszkopcie.
- Kategoria
- Deser
- Rodzaj kuchni
- wielkopolska
- Czas przygotowania
- 45 min.
- Czas gotowania
- 30 min.
- Liczba porcji
- 16
- Liczba kalorii
- 440 w każdej porcji
Składniki
Na biszkopt:
- 8 jajek
- 260 g drobnego cukru
- 260 g mąki pszennej
- 2 łyżki mąki ziemniaczanej
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 1 łyżeczka cukru waniliowego
- 3 łyżki kakao
- sól
- 6 łyżek przegotowanej wody
- sok z 1/2 cytryny
Na krem:
- 1 litr śmietany kremówki 36%
- 2/3 szklanki cukru
- 4 łyżeczki kakao
- 4 łyżeczki żelatyny
Do dekoracji:
- kilka kostek czekolady
Sposób przygotowania
- Przygotowanie ciasta na biszkoptMąkę przesiej dwukrotnie, wymieszaj z proszkiem do pieczenia, szczyptą soli oraz kakao. Oddziel żółtka od białek. Żółtka utrzyj na jasną, puszystą masę z 200 g drobnego cukru i 1 łyżeczką cukru waniliowego. Pod koniec ucierania żółtek dodawaj po 1 łyżce wody. Białka osobno ubij na sztywną pianę, dodając stopniowo pozostałe 60 g drobnego cukru. Dodaj ubitą pianę i suche składniki (przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia i szczyptą soli) do masy jajecznej i delikatnie wymieszaj. Równomiernie rozprowadź ciasto w wyłożonej papierem do pieczenia prostokątnej blaszce.
- Pieczenie biszkoptuRozgrzej piekarnik do 175-180 stopni Celsjusza (góra-dół, bez termoobiegu). Wyłóż prostokątną blaszkę (25 x 35 cm) papierem do pieczenia. Wstaw blachę z ciastem do nagrzanego piekarnika i piecz około 25-30 minut. Wyjmij gotowe ciasto z piekarnika i ostrożnie przełóż na kratkę. Zdejmij papier do pieczenia i pozostaw do ostygnięcia.
- Przygotowanie kremuŻelatynę namocz w dwóch łyżkach zimnej wody, aż napęcznieje Podgrzej 150 ml śmietany kremówki, a następnie dodaj do niej cukier i kakao. Gotuj do rozpuszczenia się cukru i kakao. Zdejmij z palnika i do gorącej mieszanki dodaj napęczniałą żelatynę, a następnie wymieszaj, do jej rozpuszczenia się. Odstaw do wystudzenia w temperaturze pokojowej, pilnując, by mieszanka nie stężała. Pozostałą kremówkę ubij do sztywności. Powoli, strużką, dodawaj wystudzoną mieszankę z kakao, kontynuując ubijanie do połączenia się składników.
- Składanie i dekorowanie ciastaWymieszaj sok z połówki cytryny i przegotowaną wodą o temperaturze pokojowej. Nasącz nim blat biszkoptu. Na tak przygotowany spód nałóż krem. Zetrzyj czekoladę na drobne wiórki, a następnie posyp nimi wierzch ciasta.
- Chłodzenie ciastaCiasto wstaw do lodówki na kilka godzin, minimum 1-2 godziny.
Jak udekorować ciasto brzdąc?
Moja mama posypywała ciasto drobno startą czekoladą lub kakao. W klasycznej wielkopolskiej odsłonie charakterystyczną dekoracją brzdąca są fantazyjne fale na kremie. Najlepiej wykonać je za pomocą grzebienia cukierniczego. W domowych peerelowskich zaciszach ozdobne wzory robiono metodą nieco chałupniczą, np. za pomocą widelca, a nawet zwykłego grzebienia. Czasem szpatułką lub wykałaczką tworzono ozdobne zygzaczki.
Czytaj też:
Wersja „lux” sałatki jarzynowej i zimne nóżki. Tak wyglądał karnawał w PRL-uCzytaj też:
Ta domowa czekolada budzi nostalgię za PRL-em. Sprawdź kultowy przepis naszych mam i babć