W wielu krajach, w tym w Unii Europejskiej, wprowadzono ograniczenia dotyczące tłuszczów trans w żywności. Od 2 kwietnia 2021 roku w UE obowiązuje zakaz wprowadzania do obrotu produktów z zawartością przemysłowych tłuszczów trans przekraczającą 2 g na 100 g wszystkich tłuszczów obecnych w produkcie. Skąd takie obostrzenia? Powód jest prosty – troska o nasze zdrowie. Tłuszcze trans to jedne z najbardziej szkodliwych rodzajów tłuszczów.
Co to są tłuszcze trans?
Tłuszcze trans to popularna nazwa określająca rodzaj tłuszczów z grupy nienasyconych, a ściślej izomerów trans kwasów tłuszczowych. Występują one w postaci naturalnej bądź przemysłowej. Te naturalne możemy spotkać w niewielkich ilościach w mleku i jego przetworach oraz mięsie przeżuwaczy – bydła domowego i owiec. Z kolei te przemysłowe powstają w procesie częściowego lub całkowitego utwardzenia, czyli uwodornienia naturalnych olejów roślinnych. Ma to na celu zmianę konsystencji tłuszczu z płynnej w stałą. Utwardzone tłuszcze charakteryzują się większą stabilnością, odpornością na utlenianie pod wpływem wysokiej temperatury i wydłużonym okresem przydatności, a ponadto niektóre z nich nadają odpowiednią kruchość. Izomery typu trans kwasów tłuszczowych powstają również w wyniku długotrwałego oraz wielokrotnego ogrzewania olejów i smażenia w wysokiej temperaturze.
Dlaczego tłuszcze trans są szkodliwe?
Ich szkodliwość jest potwierdzona naukowo. Spożywanie dużych ilości tłuszczów trans powoduje m.in. podnoszenie poziomu „złego cholesterolu” (LDL) i obniżanie poziomu „dobrego cholesterolu” (HDL). Ponadto zwiększa ryzyko wystąpienia miażdżycy, chorób naczyniowo-sercowych oraz cukrzycy typu 2 i niestety wspomaga stany zapalne w organizmie.
W jakim jedzeniu znajdują się tłuszcze trans?
Naturalne tłuszcze trans występują w niewielkich ilościach w mleku i jego przetworach oraz mięsie przeżuwaczy, np. w wołowinie, baraninie czy jagnięcinie. Jednak największym zagrożeniem są przemysłowe tłuszcze trans i to właśnie ich powinniśmy się wystrzegać.
Przemysłowe tłuszcze trans znajdują się m.in. w:
- twardych i miękkich margarynach oraz miksach tłuszczowych,
- słonych przekąskach takich jak chipsy, krakersy i chrupki,
- gotowych wyrobach cukierniczych: ciastach, ciastkach oraz słodyczach – czekoladach, cukierkach, kremach do smarowania,
- gotowych daniach i półproduktach – pierogach, potrawach z mięsem, w zupach i sosach w proszku, kostkach rosołowych,
- wyrobach nabiałowych – serach, serkach topionych, serkach kanapkowych,
- żywności typu fast food.
6 sposobów na unikanie tłuszczów trans
Tłuszcze trans to jedne z najbardziej szkodliwych rodzajów tłuszczów. Aby zadbać o zdrowie, najlepiej całkowicie wyeliminować je z diety, zastępując zdrowymi tłuszczami. Oto 6 najlepszych sposobów na ich unikanie:
- Czytaj etykiety – szukaj fraz takich jak „zawiera częściowo utwardzony /częściowo uwodorniony olej lub tłuszcz roślinny” – co oznacza, że produkt zawiera tłuszcze trans.
- Unikaj przetworzonej żywności – ogranicz spożywanie fast foodów, gotowych wypieków i przekąsek z długim terminem przydatności.
- Wybieraj zdrowe tłuszcze – sięgaj po oliwę z oliwek, olej rzepakowy, awokado, orzechy i nasiona. Spożywaj więcej tłuszczów omega-3, np. z ryb morskich (łosoś, makrela, śledź).
- Zwracaj uwagę na smażenie – używaj zdrowych tłuszczów do smażenia, takich jak np. masło klarowane lub oliwa z oliwek.
- Gotuj w domu – przygotowywanie posiłków w domu pozwala unikać przemysłowych tłuszczów trans.
- Wybieraj produkty z certyfikatami – wiele produktów oznaczonych jest jako „bez tłuszczów trans”.
Czytaj też:
Jej smak przypomina szparagi, ale jest jeszcze lepsza od nich! Dlaczego o niej zapomniano?Czytaj też:
Była warzywem biedoty, dziś jest rarytasem. Sprawdź, dlaczego kucharze topowych restauracji sięgają po brukiew