Ten tradycyjny makowiec zasługuje na medal. Przepis z notatnika babci to nasz rodzinny skarb
Tradycyjny makowiec zawijany przygotowuję od A do Z, dlatego poniższy przepis uwzględnia zarówno przygotowanie ciasta, jak i masy makowej, którą możesz zastąpić 600 g opakowaniem gotowej masy do makowca. Tradycyjny makowiec z przepisu mojej babci zawsze wychodzi przepyszny – ciasto jest lekkie i nie ma zakalca, a masa makowa wilgotna i słodka, pachnąca świętami.
Jak przygotować tradycyjny makowiec drożdżowy?
Składniki ciasta drożdżowego muszą mieć temperaturę pokojową. Robiąc ciasto drożdżowe zimą, lekko podgrzewam mąkę w piekarniku, bo przechowuję ją w chłodnej spiżarni. Świeże drożdże rozcieram z cukrem, a następnie wlewam w zrobiony w mące dołek, dodaję nieco letniego mleka i wkładam naczynie z rozczynem do piekarnika o temperaturze 25 stopni.
Wskazówka: możesz przygotować również ciasto drożdżowe z osobno zrobionego rozczynu z drożdży, mleka, cukru i mąki. Jeżeli w sezonie grzewczym temperatura w twoim domu waha się w granicach 18-19 stopni, to polecam również wstawić wyrobione ciasto do piekarnika na czas wyrastania. Nagrzej piekarnik do maksymalnie 25 stopni, wyłącz grzanie, włóż przykryte ciasto i zamknij drzwiczki. Pamiętaj, aby wyłączyć grzanie przed wstawieniem ciasta do piekarnika, bo inaczej się zaparzy i będzie do wyrzucenia.
Składnikiem, który nadaje ciastu wyjątkową puszystość, jest spirytus. Podczas wyrastania oraz pieczenia ciasta alkohol wyparuje, więc makowiec mogą bez obaw jeść nawet kobiety ciężarne i dzieci. Możesz oczywiście pominąć ten składnik.
Jeżeli nie masz maszynki do mielenia, to możesz rozdrobnić suchy mak w młynku do kawy lub mocnym blenderze kielichowym. Jako dodatek do masy makowej nadają się nie tylko bakalie, które uwzględniłem w przepisie, ale także np. żurawina, morele, daktyle, figi i posiekane migdały.
Z poniższych proporcji składników upieczesz 3 makowce zawijane o długości około 30 cm.
Porada: jeżeli masz pod ręką biały papier do pieczenia, to owiń nim zwinięte makowce przed włożeniem do piekarnika. Pomiędzy papierem do pieczenia i makowcem trzeba pozostawić około 1 wolnej przestrzeni, bo ciasto nieco urośnie. Dzięki użyciu papieru makowiec będzie miał idealny kształt (wyjdzie węższy i wyższy).
Przepis: Makowiec
Pyszny tradycyjny makowiec zawijany to punkt obowiązkowy w święta. Z poniższych proporcji zrobisz 3 makowce.
- Kategoria
- Deser
- Rodzaj kuchni
- Polska
- Czas przygotowania
- 2 godz. 30 min.
- Czas gotowania
- 40 min.
- Liczba porcji
- 3
- Liczba kalorii
- 3100 w każdej porcji
Składniki
Na ciasto:
- 3 szklanki mąki pszennej
- 150 g masła
- 7 żółtek małych jaj
- 170 ml mleka
- 50 g świeżych drożdży
- 7 łyżek cukru
- 1 łyżka spirytusu
- 3 łyżeczki ekstraktu waniliowego
- sól
Na masę makową:
- 500 ml mleka
- 500 g suchego maku niebieskiego
- 3/4 szklanki cukru
- 4-5 łyżek miodu
- 3/4 szklanki rodzynek
- 1/2 szklanki smażonej skórki pomarańczowej
- 1/2 szklanki siekanych orzechów włoskich
- 2 łyżki masła
- 7 białek małych jaj
- ekstrakt migdałowy
- ekstrakt pomarańczowy
- 1/2 łyżeczki cynamonu
- sól
Na lukier:
- 1 szklanka cukru pudru
- 3-4 łyżki ciepłej wody
Dodatkowo:
- suchy mak, orzechy i inne bakalie do dekoracji
Sposób przygotowania
- Uszykowanie rozczynuMąkę pszenną przesiej do dużej miski. Drożdże utrzyj z cukrem i pozostaw na 5-10 minut, żeby zaczęły pracować – na powierzchni płynnej masy powinny pojawić się pęcherzyki powietrza. Podgrzej lekko mleko (maks. do 35 stopni Celsjusza). W przesianej mące zrób dołek i dodaj drożdże oraz połowę mleka. Przysyp mokre składniki niewielką ilością mąki, przykryj miskę folią spożywczą i pozostaw do wyrośnięcia w piekarniku lub na blacie kuchennym. Czas wyrastania to około 30 minut – przysypane mąką drożdże powinny się spienić.
- Przygotowanie pozostałych składników ciastaOddziel żółtka od białek. Żółtka dodasz do ciasta, a białka do masy makowej. Roztop masło i pozostaw je do ostygnięcia (masło powinno być letnie). Resztę mleka podgrzej, żeby było letnie.
- Wyrabianie ciasta drożdżowegoDodaj do miski z mąką oraz spienionymi drożdżami żółtka, masło, resztę mleka, ekstrakt waniliowy, spirytus i 2 szczypty soli. Wyrób ręcznie lub mikserem elastyczne, zwarte ciasto – ciasto nie powinno kleić się do dłoni i miski. Z gotowego ciasta uformuj kulę.
- Wyrastanie ciastaKulę z ciasta drożdżowego włóż do dużej miski, przykryj folią spożywczą i pozostaw do wyrośnięcia w letnim piekarniku lub w innym, ciepłym miejscu. Czas wyrastania to około 90 minut – ciasto powinno podwoić swoją objętość. Podczas wyrastania dwukrotnie odpowietrzam ciasto, ugniatając je dłońmi.
- Przygotowanie masy makowejMleko (opcjonalnie wodę) zagotuj i zalej suchy mak wrzącym płynem. Pozostaw pod przykryciem, a gdy ostygnie, odcedź z resztek płynu na drobnym sitku. Sparzony mak zmiel dwukrotnie i przełóż do dużej miski. Dodaj cukier, miód, masło, rodzynki, smażoną skórkę pomarańczową, posiekane orzechy, cynamon i wymieszaj. Spróbuj masę makową i dodaj ekstrakt migdałowy oraz ekstrakt pomarańczowy do smaku. Białka ubij na sztywną pianę ze szczyptą soli i delikatnie wmieszaj w gotową masę makową. Wskazówka: zacznij ubijać pianę z białek, gdy ciasto drożdżowe będzie gotowe do wałkowania. Masa makowa z dodatkiem białek nie powinna długo stać, bo może podejść wodą.
- Wałkowanie i formowanieWyrośnięte ciasto drożdżowe podziel na 3 równe części. Każdą z nich rozwałkuj na placek o grubości 5-7 mm. Na każdym cieście rozsmaruj 1/3 masy makowej, pozostawiając 2 cm odstęp od brzegów. Zwiń makowce w roladę i starannie zlep brzegi. Uformowane makowce przykryj ściereczką i pozostaw w ciepłym miejscu na 20-30 minut do wyrośnięcia.
- PieczenieNagrzej piekarnik do temperatury 190 stopni Celsjusza (góra-dół, bez termoobiegu) lub 180 stopni Celsjusza (z termoobiegiem). Ułóż owinięte papierem makowce na blasze z wyposażenia piekarnika i piecz około 40 minut – do zrumienienia. Gotowe makowce wyjmij z piekarnika i pozostaw do ostygnięcia.
- DekorowanieCukier puder rozpuść w ciepłej wodzie i rozprowadź na wierzchu wystudzonych makowców. Posyp niezastygnięty lukier drobno posiekanymi bakaliami.
Jak podawać tradycyjny makowiec?
Makowiec podawaj, gdy lukier zastygnie. Pokrój go na porcje i serwuj jako dodatek do kawy oraz herbaty. Możesz również zrezygnować z dodawania lukru oraz bakalii i udekorować makowiec cukrem pudrem.